Cyberbezpieczeństwo — na czym polega?

Czym jest cyberbezpieczeństwo?

Cyberbezpieczeństwem, czyli zachowaniem bezpieczeństwa podczas korzystania z internetu, nazywa się wszystkie działania, które prowadzą do ochrony informacji, urządzeń elektronicznych i zasobów cyfrowych. Brzmi to dość enigmatycznie, przyjrzyjmy się zatem bliżej tej definicji. O cyberbezpieczeństwie mówimy wtedy, kiedy możemy korzystać z sieci bez obaw o to, że dane, które wysyłamy, np. podając je podczas logowania na stronie swojego banku, nie zostaną przesłane dalej, a więc nie trafią w niepowołane ręce. Będziemy też bezpieczni korzystając z internetu czy ze sprzętu elektronicznego, jeśli nasze dokumenty, obrazy czy multimedia nie będą narażone na zniszczenie — przypadkowe lub celowe. Zabezpieczony przed zniszczeniem, w tym za sprawą złośliwego oprogramowania, powinien być również sam sprzęt. 

Co więcej, cyberbezpieczeństwo to również ochrona przed destrukcyjnym wpływem treści lub wpływem osób trzecich w internecie — kradzieżą tożsamości, pomówieniem, obrażaniem czy niechcianymi treściami, w tym pornografią.

Dlaczego zachowanie bezpieczeństwa w sieci jest ważne?

Istnieje co najmniej kilka aspektów, które przemawiają za tym, by zapewnić sobie maksymalny poziom cyberbezpieczeństwa. Oto niektóre z nich:

1. Dzisiejsze możliwości związane z rozwojem internetu pozwalają na przeniesienie wielu aspektów funkcjonowania właśnie do sieci. Przez internet dokonujemy zakupów, konsultacji lekarskich, przelewów bankowych, spotkań biznesowych. Jeżeli jakaś część danych dostałaby się w niepowołane ręce, zdobyte w ten sposób poufne informacje mogłyby zostać wykorzystane w niecnych celach, w tym do kradzieży pieniędzy czy do szantażu.
2. Ignorowanie zagrożeń może być powodem utraty ważnych danych — plików tekstowych, multimedialnych itp. Bardzo często dochodzi do tego poprzez zainfekowanie sprzętu złośliwym oprogramowaniem. Odzyskiwanie plików jest możliwe, jednak wymaga działań podjętych tylko przez eksperta, który wie, w jaki sposób to robić, by nie spowodować dodatkowych szkód.
3. Cyberprzestępczość związana z kradzieżą tożsamości w sieci powoduje ryzyko, że zaufamy osobie, która wcale nie jest tą, za którą się podaje. Podszywanie się pod inną osobę może ograniczać się „jedynie” do kradzieży czyjegoś zdjęcia profilowego w social mediach, ale może mieć też szersze konotacje, takie jak próbę zyskania zaufania, a następnie oszukania, czy to finansowego, czy matrymonialnego. W skrajnych przypadkach kradzież tożsamości prowadzić może nawet do bezprawnego posługiwania się przez sprawcę danymi z dowodu osobistego ofiary!

Jak pozostawać bezpiecznym?

Najbardziej prozaiczna rada, jaką jest zachowanie szeroko idącej ostrożności, w tym przypadku rzeczywiście się sprawdza. Nie ma innej drogi do zapewnienia sobie cyberbezpieczeństwa, niż świadomość zagrożenia i pozostawanie czujnym. Istnieją jednak pewne sposoby, aby zminimalizować ryzyko.

• Logujesz się do banku? Zawsze sprawdzaj, czy serwis bankowy chroniony jest za pomocą szyfrowania i protokołu https. Jeśli w istocie tak jest, na pasku wpisywania adresu widoczna będzie charakterystyczna kłódka. Oznacza to, że dane są szyfrowane protokołem SSL lub TLS. Zabezpiecza je to przed odczytaniem, zmianą i przechwyceniem. 
• Włamanie się na służbową skrzynkę pocztową i skasowanie z niej wiadomości czy innych dokumentów to klasyczny przykład sytuacji, kiedy odzyskiwanie utraconych danych staje się bardzo pilne. Nigdy nie otwieraj załączników, które wydają się podejrzane. Mogą zawierać wirusy, trojany czy aplikacje działające w tle, które niejednokrotnie pozwalają na zdalny dostęp do sprzętu czy inne nieuczciwe praktyki. Pamiętaj o korzystaniu z antywirusowego oprogramowania, ale też o jego regularnym aktualizowaniu. 
• Wykonuj kopie (tzw. backup) wszystkich ważnych dokumentów, których utrata musiałaby się wiązać z pilnym szukaniem sposobów na odzyskiwanie danych. Najlepiej, by backup znajdował się na więcej niż jednym nośniku, innym niż oryginalne dokumenty. Każda ważna zmiana w oryginalnych dokumentach powinna też być zaciągnięta do kopii, tak by dysponować jak najnowszymi wersjami plików. 

Doszło do przestępstwa — co robić?

Popełnianie przestępstw w środowisku cyfrowym powinno skutkować odpowiedzialnością karną ich sprawców, podobnie jak ma to miejsce w przypadku przestępstw czy oszustw poza siecią. Dlatego jeśli dojdzie do kradzieży pieniędzy, wyłudzeń danych, kradzieży tożsamości czy innych zdarzeń, najlepiej jest zgłosić sprawę do istniejącego już od pewnego czasu Centralnego Biura Zwalczania Cyberprzestępczości, które podlega Komendzie Głównej Policji. Wydziały terenowe ds. zwalczania cyberprzestępczości działają w kilkunastu miastach, m.in. Warszawie, Gdańsku, Poznaniu, Krakowie, Opolu czy Kielcach. Oszustwo cyfrowe można oczywiście zgłosić również na każdym komisariacie policji. 

A co z utraconymi ważnymi danymi? Jeżeli z komputera zniknęły pliki, odzysk danych powinien być przeprowadzony tylko przez profesjonalistów. Specjaliści z Datalab.pl, którzy w swojej branży pracują już ponad dwie dekady, dysponują nawet specjalnym laboratorium odzyskiwania danych, gdzie sprzęt czy nośnik diagnozowany jest właśnie w sterylnych, laboratoryjnych warunkach z chirurgiczną ostrożnością. Zapewnia to bezpieczeństwo na najwyższym poziomie. Aby skorzystać z usług, można odwiedzić punkt partnerski Komputronik (w całej Polsce) lub dostarczyć nośnik bezpośrednio do siedziby firmy DATA Lab w Poznaniu. Można też skorzystać z usługi „Zamów kuriera”.

W związku z tym, że wiele naszych aktywności przenosimy do sieci, np. pod postacią pracy zdalnej, kwestia bezpieczeństwa danych staje się priorytetowa. Rozmowy na temat zagrożeń w sieci są w dzisiejszych czasach nieodzowne, ponieważ niejednokrotnie pozwalają uniknąć nieprzyjemnych, czy wręcz ryzykownych sytuacji.